Wij als paardenhouder vinden het belangrijk om goed voor onze paarden te zorgen. De gezondheid van het paard begint in Stalmanager dan ook bij het creëren van bewustzijn in de zorg van jouw paarden, door het noteren van voedingsschema’s, gezondheidschecks, trainingen en alle acties rond jouw paarden, zodat zij niets te kort komen.
Laten wij beginnen bij de een van de grootste indicatoren van de gezondheid van een paard en dat is zijn lichaamsconditie, gewicht en spierontwikkeling. Als je de ribben van je paard begint te zien, of als hij een zwakke bovenlijn heeft “de spieren die de wervelkolom, nek en achterhand ondersteunen”, dan moet hij mogelijk gewicht of spieren opbouwen. Wat kan je met Stalmanager doen om de gezondheid van jouw paard te monitoren? Als je in Stalmanager naar het persoonlijk dossier van jouw paard gaat dan vind je een direct overzicht van alle informatie die je kan bewaren om de gezondheid van jouw paard te volgen. Door in het persoonlijk dossier van jouw paard essentiële informatie op te slaan over de training, behandeling van specialisten, de dosering van de voeding, supplementen of vitamines op te slaan, kan je de behoeftes en welzijn van jouw paarden scherper gaan monitoren.
Weet jij wat de voedingswaardes van jouw paarden zijn?
Een veearts of voedingsdeskundige zou jou dus kunnen aanbevelen om gewicht, spieren of beide op te bouwen bij jouw paard. Dus waar begin je dan? Merk op dat als een paard een calorietekort heeft, hij ook spierarm zal zijn. Je kunt geen spieren opbouwen zonder voldoende calorieën.
Maar wat is het verschil tussen het toevoegen van gewicht en spieren? Hoe weet je wat je paard nodig heeft, of heeft hij een tekort aan beide? En, hoe kunnen dieetveranderingen je paard helpen om aan te komen? Het is belangrijk om voedingsenergie te begrijpen en hoe deze zich verhoudt tot de voedselbronnen van een paard. Kortom, energie is gelijk aan calorieën, die worden gemeten in kilocalorieën. Bij paarden, die duizenden kilocalorieën per dag nodig hebben, wordt de energiebehoefte uitgedrukt als megacalorieën (Mcal). Er zijn verschillende soorten energie - bruto-energie (GE), verteerbare energie (DE), metaboliseerbare energie (ME) en netto-energie (NE), voor de doeleinden van dit artikel zullen we ons concentreren op de verteerbare energie (DE). Dit is de energie die op voeretiketten staat en waar voedingsdeskundigen het meest naar verwijzen. Het is de energie die uit voer kan worden verteerd na aanpassing van de energie die verloren gaat in uiteindelijk de ontlasting. Omdat berekeningen binnen de paardenvoedingsindustrie variëren, worden DE-waarden van diervoeders beschouwd als schattingen.
Voor energie consumeren paarden vet, koolhydraten en eiwitten. Vetten zijn het meest calorisch dichte voer, met 9,4 kcal/gram GE (de warmte die wordt geproduceerd wanneer voer volledig wordt geoxideerd of verbrand). Koolhydraten (vezels, zetmeel en suikers) zijn de belangrijkste componenten van het (ruw)voer voor paarden en zij hebben deze componenten nodig voor een goede werking van de spijsvertering. Eiwit is de minst efficiënte energiebron, paarden kunnen meer energie besteden aan het verteren van eiwitten dan dat ze eruit kunnen halen.
De Body Condition Score van jouw paarden
Het eerste wat je kan doen om te zien of jouw paard binnen de norm van een fysiek gezonde staat valt, is het paard fysiek evalueren met behulp van de Body Condition Score. Een BCS-kaart is een handig overzicht van paarden afgebeeld in verschillende fysieke condities, zodat jij jouw paarden met dit hulpstuk visueel op hun fysieke conditie kan inschalen en kan aflezen of hij binnen de normen van “een gezonde conditie” valt. Adviseer wel bij twijfel ten alle tijde een veearts of een paardenvoedingsdeskundige. Bewaar jouw BCS op stal en/of online in Stalmanager zodat je deze altijd bij de hand hebt.
In dit artikel geven wij het voorbeeld van de Body Condition Score van Bonpard:
Met de body condition score krijg een indruk van de vetbedekking onder de huid en ook van de mate van bespiering. Idealiter zou een paard op de BCS-schaal op de 0 moeten scoren, die af en toe uitwijkt naar de +1 (bij bijvoorbeeld periodes in de winter), al moet de score dus niet op de +1 blijven, want dan is de stap naar obesitas klein. Controleer elke 6 weken jouw paarden met de BCS-kaart zodat je tijdig grote verandering in de fysieke conditie signaleert en tijdig het rantsoen of training kan bijstellen.
Wat betekent dat je zijn ribben kunt voelen maar niet kunt zien. Zijn schoft, nek en schouders zijn afgerond en de schoft moet een laag vet/spierweefsel over zich heen hebben. Het paard heeft een plooi langs de rug, maar deze is niet uitgesproken aanwezig. De ruggengraat, het hoofd en de heupbotten hebben ook wat vet-/spierbedekking.
Als de ribben van je paard toch enigszins zichtbaar zijn (en een dierenarts heeft onderliggende gezondheidsproblemen uitgesloten die gewichtsverlies veroorzaken), heeft hij meer calorieën nodig in zijn dieet. Als het paard hoekig is over zijn bovenlijn (schoft, rug, lendenen, bovenkant van de heup en croupegebied) en/of verzonken is rond de nek, moet hij spieren opbouwen. De ontwikkeling van de bovenlijn speelt een belangrijke rol in hoe een paard presteert en dus tijdens het dragen van het gewicht van de ruiter tijdens het rijden. Het aanpassen van de eiwitten en aminozuren in het dieet kan helpen.
Team Stalmanager
(Blogtekst: Lucia Leijs- Paard en Welzijn)
(Bron: https://bonpard.com/is-mijn-paard-gezond/, Summit Equine Nutrition Arizona, Equine research and Innovation, Minneapolis, Minnesota)