Hoe gaan we de winter in? In wat voor fysieke conditie zijn jouw paarden en heeft de een meer zorg nodig dan de ander? Doe een praktische wintercheck en maak een (terugkerend) onderhoudsplan in de Stalmanager agenda voor jouw erf om jouw paarden zo goed mogelijk de winter door te helpen.
Gezonde paarden zijn goed bestand tegen koude temperaturen, mits voldoende vers drinkwater en continu ruwvoer om zich warm te kunnen houden. Lees meer over voeren in de winter in onze blog: “Voeren in de winter: Jouw paard als kacheltje”.
Check 1. Een gezond stalklimaat
Paarden hebben tot op zekere hoogte wel bescherming nodig tegen de soms toch meedogenloze Nederlandse wind, regen, hagel en (natte)sneeuw. Een rij bomen voor beschutting kan heel fijn zijn, maar paarden kunnen ook veel lichaamswarmte verliezen als het regent en er een flinke wind staat. Een eenvoudige overdekte driezijdige schuilgelegenheid biedt voldoende bescherming als deze goed gedraineerd en geventileerd is.
Gaan paarden met de winter de stal in, dan is het als paardenhouder de taak om goed te kijken naar de duur dat ze op stal op staan en het klimaat op stal om luchtwegaandoeningen te voorkomen. Een gesloten stal verzamelt namelijk ammoniakdampen en stof en deze zorgen voor een warme, vochtige omgeving die ideaal is voor onder andere schimmels. Een goede ventilatie is dus een van de beste verdedigingen tegen luchtwegaandoeningen. Tegenwoordig zijn er veel mogelijkheden zoals ventilatoren, stallen met ventilatievensters of ventilatienokken die meteen zorgen voor daglicht op stal. Mocht dit niet aanwezig zijn, houd dan een buitendeur of raam open in de buurt van elke stal. Zorg echter wel dat jouw paarden niet op de tocht staan, dat vinden ze onprettig en daar kunnen ze erg ziek van worden.
Check 2. Je paarden buiten de wei
Weiden die in de herfst te dicht worden begraasd, zullen in het voorjaar langzaam groeien. Dit komt omdat tijdens de winter graslandplanten inactief worden en niet opnieuw kunnen groeien, en de bodem verzadigd is met vocht en in deze zin de grond dichtslibt. Laat grasplanten dus minstens 10 cm bladgroei produceren voor bescherming in de winterperiode, en plaats jouw paarden voor die tijd in een aparte winterweide of (zand)paddock.
Check 3. Een wintervaste en gevarieerde bodem
Voeg in de winter extra bodemmateriaal toe aan paddocks, in hun looproute en waar veel gelopen wordt. Door een stevige opgehoopte bodem kan oppervlaktewater voldoende wegstromen en blijft de ondergrond vrij van erosie, modder en vervuiling. Breng een verstevigde bodemlaag aan van minimaal 15 cm diep om het duurzaam te houden. Gebruik naast (grof)zand steviger materialen zoals steen, grind, kiezels, opgeruwd beton voor een gevarieerde bodem, een mooie slijtage van de hoeven en om hoefaandoeningen te voorkomen.
Plan deze bodemversteviging op tijd in voor jouw paardenperceel. En als je het rond de zomerperiode besteld zullen jouw paddocks en weilanden ook meer bespaard blijven van diepe modderige sporen van de vrachtwagens die het materiaal komen brengen.
Check 4. Afstromend oppervlaktewater omleiden
Afvloeiing van grote, vlakke gebieden zoals opritten, parkeerplaatsen of hellingen kan het beheer van modder en ijs in paardenpercelen aanzienlijk bemoeilijken. Sloten, met gras begroeide greppels, en duikers zijn nuttige middelen om water weg te leiden van afgesloten gebieden en schuren. Tijdens de eerste grote regenbuien in de herfst kan je beginnen te controleren of deze afvoer goed werkt. Kijk waar het water van en naar stroomt en of de paddocks droog en zo goed mogelijk gedraineerd blijven. Zo niet, schep dan de greppels en drainage gebieden vrij en breng eventueel wijzigingen aan.
Check 5. Start een mestbeheerprogramma
Als je nog niet regelmatig je paardenweides uitmest, is dit het moment om te beginnen, vooral omdat een paard, afhankelijk van de grootte, gemiddeld 15-25 kilo mest per dag produceert. Wanneer het in de winter wordt gemengd met regen of sneeuw, verandert dit snel in meer dan 25 kilo mest.
Door regelmatig mest op te ruimen van stallen, paddocks en weides wordt de hoeveelheid modder op jouw paardenperceel tijdens de wintermaanden geminimaliseerd, waardoor het werk ook weer voor jou gemakkelijker wordt. Dit helpt ook de parasietenbelasting te minimaliseren, vervuiling van grond- en oppervlaktewater te voorkomen en het onderhoudt de kwaliteit van jouw paardenweide.
Check 6. Controleer hekwerk
Ga al je hekwerk een keer langs om te controleren op schade, scherpe of zwakke plekken voordat het winterweer toeslaat en herhaal dat zeker nog na elke zware winterse bui, storm of zware sneeuwval. Deze voorzorgsmaatregel kan voorkomen dat paarden gaan lopen duwen tegen het hekwerk waar er zich zwakke plekken bevinden of dat ze er overheen of onderdoor proberen te kruipen en ontsnappen, of zelfs gewond raken.
Check 7. Controleer dakgoten en regenpijpen
Dit is het moment om jouw dak afvoersysteem te reinigen (van bladeren en ander afval wat erin waait) of de goten te repareren. Je dakgoten en regenpijpen zorgen ervoor dat het schone regenwater van het dak wordt weggeleid van stal, erf en paardenperceel. Goede plaatsen op een paardenterrein om uit te wijken met regenwater zijn onder meer met gras begroeide sloten, regentonnen, voorraadbewateringstanks of ongebruikte delen van weiland.